SA gitna ng napakainit na panahon na umabot sa sa temperature na 34 degrees Celsius sa ibang lugar, pumila at bomoto pa rin ang milyong mga Filipino na pumili sa mga pambato ng dalawang nag-tutunggaling namumuno na sina Pangulong Ferdinand Marcos Jr. at Vice President Sara Duterte.

Ayon kay Commission on Elections (Comelec) Chairman George Garcia ilang automated counting machines (ACMs) ang nag-overheat at nakapagpabagal sa pag-boto. “It’s slowing the voting process,” sabi niya sa mga reporter sa isang prison sa southern Manila kung saan bomoto ang mga inmates.
“Due to the extreme heat, the ink (on the ballots) does not dry immediately, and the ballot ends up stuck on the scanners,” paliwanag ni Garcia said, at idinagdag na ilang opisyal sa ilang lugar ang itinutok ang mga electric fan sa mga machine.
Dahil sa matinding init, ilang vote-counting machine ang nagluwa ng mga balota.
“Because of the extreme heat, some vote-counting machines began ejecting ballots,” sabi ni Garcia.
Sinisi rin ang mga tinta na hindi gumana.
“Humidity causes ink smudges or makes the paper slightly damp, which confuses the scanners. Even just a little dirt or moisture can lead to a rejection.”
Nasa 200 makina ang kinailangang palitan sa buong bansa, kung saan ang Metro Manila lamang ang tumatanggap ng 600 standby units bilang bahagi ng contingency plan ng Comelec.
Pinakiusapan ang mga miyembro ng electoral board na linisin ang mga lente ng scanner nang madalas gamit ang mga tuyong tela upang maalis ang alikabok at kahalumigmigan, ngunit ang ilang mga pagkasira ay napatunayang hindi maiiwasan.
“Even if a machine was still running, if it showed signs of slowing down or if the line got too long, we replaced it on the spot,” sabi ni Garcia.
Mahabang pila
Hindi inakala ng Comelec ang maiinit na kagustuhan ng mga Filipino na bomoto. Kahit sa tirik na araw ay maraming pumunta sa kani-kanilang presinto para makaboto.
“Even in the intense heat, our countrymen are sweating it out just to vote,” ulat ni Garcia. “This shows their genuine interest, even in a midterm election.”
Umabot din ang mga oras ng pagboto, na may average na 7 hanggang 10 minuto bawat tao, dahil maraming botante ang dumating nang wala ang kanilang mga sheet ng impormasyon ng botante at nahirapang maalala ang mga numero ng kandidato.
Upang mabawasan ang pagsisikip sa ilang lugar, pinalawig ang oras ng pagboto sa mga presinto kung saan nagpapatuloy ang mahabang linya.
Sa ilalim ng batas ng Pilipinas, sinumang nasa loob ng 30 metrong radius ng presinto pagsapit ng 7 p.m. dapat payagang bumoto — isang panukalang mahigpit na ipinatutupad ng Comelec.
Mga pinaglalabanang puwesto
Ang halalan kahapon, Lunes, ay magpapasya sa higit sa 18,000 mga puwesto, mula sa mga puwesto sa Kapulungan ng mga Kinatawan hanggang sa maiinit na puwesto ng mga munisipyo sa bansa.
Ang labanan para sa Senado, gayunpaman, ay nagdadala ng potensyal na malaking implikasyon para sa halalan sa pagkapangulo sa 2028.
Ang 12 senador na pinili sa buong bansa nitong Lunes ay bubuo sa kalahati ng hurado sa isang impeachment trial ni VP Sara sa huling bahagi ng taong ito na maaaring magdulot ng permanenteng pagbabawal para humawak siya ng pampublikong puwesto. Halaw mula sa ulat ng The Manila Times