SA papalapit na 2025 midterm elections, isang mahalagang isyu ang pinag-usapan ng Comelec tungkol sa regulasyon ng social media at paggamit ng artificial intelligence (AI) sa mga kampanya ng mga kandidato.
Ano ang Artificial Intelligence o AI?
Ang AI o Artificial Intelligence ay isang sangay ng agham-computer na nag-aaral ng paglikha ng mga makina at sistema na may kakayahang magsagawa ng mga gawain na karaniwang nangangailangan ng talino ng tao. Kasama dito ang mga proseso tulad ng pagkatuto (learning), pagkilala ng pattern (pattern recognition), pagsusuri ng datos, at pagtugon sa mga sitwasyon.
Sa madaling salita, ang AI ay may kakayahang mag-isip, magdesisyon, at matuto mula sa karanasan. May mga iba’t ibang uri ng AI, tulad ng machine learning (kung saan natututo ang mga sistema mula sa mga datos), natural language processing (kung saan nauunawaan at nakikipag-interact ang mga sistema gamit ang wika ng tao), at computer vision (kung saan nakakakita at nakikilala ng mga makina ang mga imahe o visual na datos).
Ang Commission on Elections (Comelec) ay nagpatupad ng isang bagong resolusyon, ang Comelec Resolution 11064, na naglalayong magtakda ng mga patakaran ukol sa paggamit ng mga online platform para sa mga kampanya ng mga kandidato. Sa kabila ng mga kritisismo mula sa ilang sektor, ang Comelec ay nagbigay-linaw sa mga layunin ng kanilang bagong patakaran, na ang pangunahing layunin ay hindi labagin ang kalayaan ng pagsasalita o pagpapahayag ng mga kandidato.
Pagtanggap at pagpapaliwanag ng Comelec sa mga patakaran
Ayon kay Comelec Chairman George Garcia, ang Comelec Resolution 11064 ay naglalayong magbigay ng gabay sa tamang paggamit ng social media at iba pang mga digital na teknolohiya tulad ng AI sa mga kampanya.
Sa isang panayam kay Garcia, ipinaliwanag niya na ang bagong resolusyon ay hindi magtatangkang manghimasok sa nilalaman ng mga kampanya ng mga kandidato, kundi upang tiyakin na ang paggamit ng social media ay magiging patas at makatarungan.
Sa kabila ng mga aligasyon ng censorship, binigyang-diin ng Comelec na wala silang intensyon na pagtakpan ang malayang pagpapahayag, kundi upang magtakda ng mga limitasyon laban sa maling impormasyon at pandaraya.
Ang censorship ay ang proseso ng pagkontrol, pagbabawal, o pagpapalimit sa impormasyon, ideya, o nilalaman na itinuturing na hindi angkop, mapanganib, o labag sa mga alituntunin ng isang pamahalaan, organisasyon, o institusyon.
“Sapagkat kung hindi kami magre-regulate ano ang sasabihin ng mga kababayan natin, papaano naman ang pangangampanya sa pamamagitan ng social media unregulated na lang?” wika ni Garcia.
Binigyan-diin niya na tulad ng mga tradisyonal na media gaya ng radyo, telebisyon, at pahayagan, ang social media ay dapat ding sumailalim sa regulasyon upang matiyak na ang lahat ng aspeto ng kampanya ay tama at tapat.
Mga nilalaman ng resolusyon: ano ang dapat malaman ng mga kandidato?
Isa sa mga pangunahing bahagi ng Comelec Resolution 11064 ay ang obligasyong magparehistro ng mga kandidato at kanilang mga partido sa mga social media platform. Ayon sa mga patakaran, ang mga opisyal na account, website, at iba pang online campaign platforms ng mga kandidato ay kinakailangang isumite at irehistro sa Comelec.
Kung hindi ito gagawin, maaaring humantong ito sa mga takedown requests o pagtanggal ng mga post mula sa mga platform.
Isa pang mahalagang bahagi ng regulasyon ay ang pagpapahayag ng paggamit ng generative AI sa paggawa ng mga campaign materials.
Ang generative AI ay isang uri ng artificial intelligence na kayang lumikha ng mga larawan, video, o iba pang content na may kasamang mensahe. Binibigyan ng resolusyon ang mga kandidato ng responsibilidad na magtangkang magpahayag kung ang kanilang campaign materials ay ginawa gamit ang ganitong teknolohiya.
Sa kabilang banda, ipinagbabawal ang paggamit ng deepfakes—mga pekeng larawan o video na mukhang tunay ngunit idinisenyo upang manipulahin ang opinyon ng publiko.
Pagtutol ng mga kritiko: censorship na o proteksyon?
Hindi pinalampas ng ilang sektor ang Comelec’s new resolution at agad itong kinontra. Ang Kontra Daya, isang kilalang election watchdog, ay nanawagan sa Comelec na bawiin ang resolusyon, itinuturing ito bilang isang uri ng censorship na nakapaloob sa layunin nitong sugpuin ang “fake news.”
Ayon kay Danilo Arao, ang convenor ng Kontra Daya, ang mga termino tulad ng “fake news” ay masyadong malawak at maaaring magsilbing dahilan para matanggal ang mga opinyon o komentaryong may kinalaman sa politika, na karapat-dapat sa ilalim ng freedom of expression.
“Ito po ay maaaring maglaman ng mga lehitimong komentaryo, pagsusuri, at pati na rin satire o parodiya na itinuring na protektado sa ilalim ng ating karapatan sa malayang pagpapahayag,” ayon kay Arao.
Gayundin, ang Makabayan Coalition ay nagpahayag ng pag-aalala tungkol sa pagiging “overbroad” ng mga patakaran at nagbigay ng babala na maaari nitong hadlangan ang karapatan ng mga mamamayan na magpahayag ng kanilang mga opinyon hinggil sa politika.
Pagpaliwanag ng Comelec: hindi naman nilalabag ang kalayaan ng pagpapahayag
Sa kabila ng mga kritisismong ito, muling nilinaw ni Chairman Garcia na hindi sakop ng mga bagong regulasyon ang mga nilalaman ng mga kampanya.
“Hindi po namin papakialaman ang content, hindi po kami makikialam doon, sapagkat ang regulasyon sa content ay maaaring maglabag sa freedom of expression,”dagdag niya.
Binigyang-diin ni Garcia na ang layunin ng Comelec ay hindi upang hadlangan ang mga ideya o opinyon ng mga kandidato, kundi upang tiyakin na ang mga kampanya ay hindi gagamit ng mapanlinlang na pamamaraan sa online platforms.
Sa ganitong pahayag, binigyang-linaw ni Garcia na ang pangunahing layunin ng Comelec ay hindi ang pagmumulta sa mga kandidato para sa kanilang mga mensahe, kundi upang matugunan ang mga isyu ng misinformation at disinformation—lalo na sa paggamit ng AI sa paggawa ng mga pekeng nilalaman.
Isa sa mga pangunahing layunin ng Comelec sa pagpapatupad ng mga patakarang ito ay ang pag-control sa mga epekto ng artificial intelligence sa pagpapakalat ng maling impormasyon.
Binanggit ni Garcia na isa sa mga hamon ngayon ay ang pagsulpot ng mga deepfakes, mga video o larawan na artipisyal na ginawa upang magmukhang totoo, at kadalasang ginagamit upang manipulahin ang publiko sa pamamagitan ng pekeng endorsements.
Ayon kay Garcia, “Problema rin ang deep fakes. Itsura mo, mukha mo, boses mo… biglang nag-endorse para sa eleksyon. Boto niyo si ganyan. Naniwala ang lahat ng kanyang supporters at tagapakinig na talagang endorsement niya, yun pala hindi siya. Yun pala, AI-generated.”
Sa kabila ng mga hamon na ito, ang Comelec ay nagsagawa na ng koordinasyon sa mga malalaking social media platforms tulad ng Facebook, Google, at X (dating Twitter) upang matiyak na ang mga patakarang ito ay naipapatupad ng maayos.
Ayon kay Garcia, “Kung tatalima at makikipag-ugnayan sa amin ang mga platform, madali po naming mare-regulate.”
Pagharap sa mga hamon: paghahanda para sa 2025 elections
Ang Comelec ay naniniwala na ang kanilang hakbang ay makikinabang sa mga botante, dahil makatutulong ito upang maprotektahan sila mula sa mga maling impormasyon na maaaring magdulot ng kalituhan sa panahon ng kampanya.
Ayon kay Garcia, “24 oras na andiyan yung post mo. Pwede mong tirahin yung isang kandidato o i-promote mo. Yung mga social media influencers na nababayaran ng pagkamahal-mahal… Pero walang regulation.”
Ang mga bagong regulasyon ay inaasahan na magpapatuloy na maging kontrobersyal, ngunit itinuturing ng Comelec na ito ay isang hakbang patungo sa isang mas tapat at makatarungang eleksyon.